Is this the act of victims are victimized?

Posted on March 24, 2018 by Sophoan

Posted in Culture, Curriculum Vitae (CV), Economics, Education, Environment, KR Trial, Leadership, Politics, Researches

Dear Respectful Members,

This thread is to express my deep sorry and frustration that because of what I mentioned about “PM Hun Sen didn’t appear in the group photo because he said he was at the toilet?” that made Louk Pu BA faced removing from the Campro group (link 1, link 2). Whatever reasons his removal is referred to, I think that, this action is just a paralleled “victims are victimized” conduction in Cambodia society.

Observing from those most fundamental activities to the most essential practises on national stage, they are showing us (the underdogs) the path to its evilization that we should shoulder to deevilize them, if possible. Parents have victimized their children by just their excuse “I am your father/mother”, neighbours have victimized children through their funny bullying behaviours, and state leaders have used laws for their advantage to suppress the victims of land grabs and incompetence of the courts and dissents etc.

With the below attached threads, we might get some more info on what Pu BA is facing. He emailed me privately to anticipate my claims of PM Hun Sen was busy in toilet allowing the eminent leaders of Australia-ASEAN took group photo without him. I think Pu BA is among those Cambodian-Australians who were affected by the outrageous life threatening by PM Hun Sen’s public speech. Some sarcastic words of Pu BA towards PM Hun Sen is not been comparable to what PM Hun Sen has used state’s medium to denounce, to scold, to threat, and to anticipate grip of intimidation towards those dissents against him, at all.

I have always described the “victims are victimized” as a social failure in Cambodia. This activity has run underneath social fabric and caused our future short and

unsustainable. Once, the conviction was laid that “While the Western countries believe in giving space and liberty to their citizens to bravely speak up their voice and fully engage in social development in the hope of long term survival of their motherland, Cambodia is in dichotomous effort by the government. This historical and remarkable contrast has happened since Cambodian people protest against the additional border treaty with Vietnam in 2005, many of them were arrested and jailed, once Prime Minister Hun Sen promised to make coffins for those who dare to claim back Khmer Krom lost land for Cambodia, and with many other occasions including banning Alex from his campaign to protect the Cambodia forests, is seen as an attempt to threat those bottom line people activism who are working to protect their lands and forests and to open way or encourage the wrong doers such as land grab activities, deforestation and logging, and forced eviction etc. to continue their wrong deeds without obstacles” (original link).

As some of the members said, in our discussion group, there are variety of speeches, sarcasms, threats(sic), and harsh exchanges etc. but at th

e end, this is how the wise have learnt to accept, to tolerate, and to exchange knowledge within a healthy multi-cultural setting. Some regulations and rules are good in producing healthy multi-cultural society, but some are just tools for the controllers to exercise their own biased territory. So let be frank in ourselves and treat things fairly and credibly.

I would like to plea Louk Sophal to explain more reasons to deleting/removing Pu BA from the group. With two warnings will become completely removing is still redundant. This practice has placed all other members at stake and reduced the quality of goals and definition and mission statement set within Campro by all members. Pou BA should be asked for his volunteering stance of view rather than being dictated towards him. And he should be reinstated.

Thank you very much for your kind consideration.

Sophoan

Joint Statement on the Human Rights Situation in Cambodia

Posted on March 22, 2018 by Cambodian

Posted in Culture, Economics, Education, Environment, Internet, KR Trial, Leadership, Politics, Researches, Social

Op-Ed: Geneva Switzerland

Item 2 General Debate
37^th Session of the Human Rights Council
Geneva, March 21, 2018

Mr. President,

New Zealand makes this statement on behalf of a group of 45 countries; the full version of the statement and the list of supporting delegations will be published on the extranet.

The international community has provided strong support for the development of democracy in Cambodia during the twenty-five years since the Constitution of Cambodia enshrined liberal multi-party democracy. Over the intervening decades, we have applauded the progress Cambodia had made since the signing of the Paris Peace Agreements in 1991. Positive indictors included a relatively successful national election in 2013, and communal elections in 2017.

As we near the elections scheduled for 29 July this year, our previous optimism has been replaced by deep concern about the recent serious decline of civil and political rights in Cambodia. These backward steps include signs of escalating repression of the political opposition, civil society and media. We share the concerns highlighted by the High Commissioner and the Special Rapporteur about actions taken by the Cambodian government that will undermine the conduct of credible, free and fair elections in July. For the Cambodian Government to retain its legitimacy, any elections must be free, fair and credible.

International human rights treaties ratified by Cambodia and the Constitution of Cambodia guarantee, and the ASEAN Human Rights Declaration affirms the rights of freedom of expression, freedom of association, and of citizens to participate in government through free, fair and credible elections that are periodic and transparent. However, we note with particular concern that in recent months:

There has been a significant clampdown on the press and civil society across the country, including the closure or suspension of several NGOs and independent media companies;
The Cambodia National Rescue Party leader Kem Sokha was detained on 3 September 2017, and since then has been deprived of his rights including access to his lawyers, and the right to defend himself through legal assistance of his own choosing.
The court’s continued unwillingness to release Kem Sokha on bail during judicial proceedings is of concern especially in light of his deteriorating health.
The CNRP was dissolved by the Supreme Court on 16 November, 118 CNRP members were banned from political activity for five years, and the CNRP’s local and national seats were reallocated to unelected members of the ruling and other parties.

We are particularly concerned about the conditions under which opposition leader Kem Sokha is being detained following his arbitrary arrest: he is reportedly in isolation, without adequate access to health care, subjected to intrusive observation, and other conditions, such as constant light. We call for the immediate release of all political prisoners, including Kem Sokha.

We urge Cambodia to:

Reinstate the CNRP and all elected members to their national and communal seats, and to
Repeal the amendments to the Law on Political Parties which provided for expansive grounds for the dissolution of political parties.

An electoral process from which the main democratic opposition party has been arbitrarily excluded cannot be considered genuine or legitimate.

We call on the Royal Government of Cambodia to take all measures necessary, before it is too late, to ensure that the 2018 elections are free, fair and credible. In particular, we urge that the elections take place in a peaceful environment without threats, arbitrary arrests or acts of intimidation, and that all international human rights obligations important for successful elections, such as rights to freedom of expression, press, association and peaceful assembly, are respected, protected and fulfilled.

Further, we urge the Royal Government of Cambodia to refrain from using judicial, administrative and fiscal measures as political tools against the opposition, the media, civil society and human rights defenders and to further revise: the Law on Associations and NGOs (LANGO); the Law on Trade Unions; the Cambodian Criminal Code; and recent amendments to the Constitution. The political environment must be one in which opposition parties, civil society and media can function are able to carry out their legitimate roles without fear, threats or arbitrary restrictions.

We were heartened by the UN Special Rapporteur on Cambodia’s country visit that took place from 5-14 March. We strongly encourage the government of Cambodia to pay close attention to the Special Rapporteur’s recommendations from her recent visit. In this regard, we urge Cambodia to take all necessary measures to prevent and deter acts of intimidate and reprisals against those cooperating with the UN human rights mechanisms, including human rights defenders and other civil society actors. We stand ready to support the implementation of assistance that will strengthen Cambodia’s democratic systems.

We urge the continued attention of the international community to the current situation in Cambodia, and we will look to further consideration by the Human Rights Council if the human rights situation does not improve in the lead up to the elections in July. We encourage the High Commissioner for Human Rights to provide an update on the situation in Cambodia in an inter-sessional briefing ahead of the June session of the Human Rights Council.

As Cambodia continues along the path of development, we urge the government to fulfill human rights obligations and commitments, in furtherance of a genuine liberal multi-party democracy as envisaged in the Constitution of Cambodia for the benefit of all Cambodians.

Thank you Mr. President.

More report by Reuters

ការតស៊ូមតិដែលមានប្រសិទ្ធិភាពរបស់គណបក្សជំទាស់

Posted on March 15, 2018 by Cambodian

Posted in Culture, Economics, Education, Leadership, Politics, Researches, Social

ក្នុងយុគបច្ចុប្បន្ន ក្រសួងការបរទេសគឺភាគីសំខាន់បំផុតសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលមួយក្នុងការការពារអំពើទាំងឡាយរបស់ខ្លួន។ ដូចគ្នាដែរ យន្តការមួយក្នុងយន្តការទាំងអស់សម្រាប់គណបក្សជំទាស់ ជាពិសេសគឺគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានគណបក្សដឹកនាំរាជរដ្ឋាភិបាលកំពុងធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដូចបច្ចុប្បន្ននេះ ត្រូវប្រើប្រាស់យន្តការអន្តរជាតិអោយប្រសិទ្ធិភាពបំផុតទៅតាមដែលអាចធ្វើបាន។ ដូច្នេះតើគណបក្សជំទាស់ត្រូវធ្វើអ្វីខ្ល?

យើងអាចនិយាយបានថាភាគីទាំងបីនេះ គឺរាជរដ្ឋាភិបាល គណបក្សប្រជាជន និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កន្លងមកទាំងសង្គមសុីវិល ទាំងសហគមន៍អន្តរជាតិ និងទាំងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហាក់ដូចជាបរាជ័យក្នុងការអប់រំប្រជាជនកម្ពុជាអោយយល់ថា គណបក្សប្រជាជនគឺជាគណបក្សដឹកនាំរាជរដ្ឋាភិបាល មិនមែនជាគណបក្សកម្មសិទ្ធិរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលឬរាជរដ្ឋាភិបាលជាកម្មសិទ្ធិរបស់គណបក្សប្រជាជនទេ។ យោងតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន គណបក្សនយោបាយគ្រាន់តែជាអ្នកដាក់វេនគ្នាមកដឹកនាំរាជរដ្ឋាភិបាលឬមកការពារប្រយោជន៍ជាតិតែប៉ុណ្ណោះ។ តែកន្លងមកលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីនិងមន្ត្រីគណបក្សប្រជាជនមួយចំនួនឈ្វេងយល់ថារាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឬជាតិកម្ពុជាជាកម្មសិទ្ធិផ្តាច់មុខរបស់ខ្លួន មានជាឧទាហរណ៍ដូចជា៖ នាយករដ្ឋមន្ត្រីអៈអាងថាគាត់ជាអគ្គមេបញ្ជាការកងទ័ពទូរទាំងផ្ទៃប្រទេសដែលការនិយាយនេះហួសពីដែនសមត្ថកិច្ចរបស់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ស្ថាប័នព្រះមហាក្សត្រគឺឯករាជ្យនិងជាអ្នកការពារអធិបតេយ្យភាពក៏ដូចជារដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជាប៉ុន្តែគណបក្សប្រជាជនបញ្ជូនមនុស្សរបស់ខ្លួនមកយាមព្រះរាជបល្លង្គគឺរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព្រះបរមរាជវាំងហើយថវិការរបស់ព្រះរាជវាំងគឺក្តោបក្តាប់ដោយក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុជាដើម តុលាការគឺជាស្ថាប័នឯករាជ្យចែងដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញប៉ុន្តែទាំងប្រធានតុលាការកំពូល(president of the supreme court)ទាំងព្រះរាជអាជ្ញា(executors)ទាំងចៅក្រម(judges)ជាដើមសុទ្ធសឹងតែជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលនេះគឺផ្ទុយទាំងស្រុងទៅនឹងក្រមសីលធម៍(ethics) មុខវិជ្ជាជីវៈ(professionalism) និងជំលោះផលប្រយោជន៍(conflict of interest)ដូចមានចែងក្នុងច្បាប់។ ចំណែកស្ថាប័នឯករាជ្យមួយទៀតគឺស្ថាប័នរដ្ឋសភាព្រឹទ្ធសភាក៏មានការបង្កើតក្រសួងទំនាក់ទំនងរដ្ឋសភាអោយស្ថិតក្រោមទីស្តីការគណរដ្ឋមន្ត្រីដើម្បីគ្រប់គ្រងមិនអោយឯករាជ្យថែមទៀត។ ទាំងអស់េនះមិនរួមទាំងស្ថាប័នព្រះពុទ្ធសាសនា ស្ថាប័នមន្ត្រីរាជការទាំងសុីវិលនិងប្រដាប់អាវុធ និងទាំងស្ថាប័នឧត្តមសិក្សាទាំងរបស់រដ្ឋទាំងឯកជនដែលបានកំពុងប្រឡាក់ប្រឡូសទៅដោយការប្រទាញប្រទង់ពីគណបក្សប្រជាជនមិនអាចបំពេញការងារបំរើជាតិនិងប្រជាជនពិតប្រាកដបាន ។ល។និង។ល។

ដើម្បីគាបសង្កត់ស្ថាប័នឯករាជ្យទាំងអស់នោះអោយមានប្រសិទ្ធិភាពថែមទៀត បច្ចុប្បន្នលោកហ៊ុន-សែន បានបង្កើតក្រុមក្រៅក្របខណ្ឌឬនិយាយអោយសាមញ្ញគឺក្រុមបាតដៃទី៣ដើម្បីគំរាមទាំងអ្នកជំទាស់ អ្នកស្ថិតក្នុងគណបក្សប្រជាជន និងអ្នកឯករាជ្យផ្សេងទៀត។ ជាឧទាហរណ៍ ក្រុមអ្នកវាយតំណាងរាស្ត្រនៅមុខរដ្ឋសភាក៏ដូចជាក្រុមប្រជាការពារដែលស្ថិតនៅក្រោមចៅសង្កាត់មេឃុំរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាត្រូវបានគេមើលឃើញថាអាជ្ញាធរមិនអាចប៉ៈពាល់តាមប្រព័ន្ធច្បាប់បានទេ។

គណបក្សជំទាស់ត្រូវបង្កើនប្រសិទ្ធិភាពការតស៊ូមតិរបស់ខ្លួនដោយក្រៅពីជំហានដំបូងៗដូចជាផ្អាកទិដ្ឋាការនិងរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិមន្ត្រីពុករលួយរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ការនិយាយអោយច្បាស់ៗថាអាស៊ានត្រូវទាត់ចោលសមាជិកភាពកម្ពុជាចេញ អង្គការសហប្រជាជាតិត្រូវទុកទំនេរចោលនូវអាសនៈកម្ពុជាចេញ សហគមអុឺរ៉ុបត្រូវដកសិទ្ធិនាំចេញពិសេសលើកលែងតែអាវុធចេញ(everything but arms or EBA) ហើយសហរដ្ឋអាមេរិកនិងអូស្ត្រាលីត្រូវដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងការស្តារឡើងវិញនូវកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសជាដើម។

សព្វថ្ងៃតាមរយៈក្រសួងការបរទេស លោកប្រាក់-សុខុនគាត់គឺកំពុងនាំកម្ពុជាទៅរកនយោបាយការបរទេសបរាជ័យនិងអសោចបំផុតមួយដូចលោកអៀង-សារីដូច្នោះដែរ។ ជាក់ស្តែង ក្នុងជំនួបជាមួយអ្នកស្រីរ៉ូណាស្មីត លោកប្រាក់-សុខុនបានត្រឹមខិតខំការពារកំហុសខ្លួនដែលថាដើម្បីការពារសន្តិភាពនៅពេលដែលអ្នកស្រីស្មីតសង្កត់ធ្ងន់ថាសិទ្ធិមនុស្សនិងយុត្តិធម៍គឺជាគ្រឹៈរបស់សន្តិភាពពិតប្រាកដ។ លោកប្រាក់-សុខនរត់ទៅពឹងចិនក្រោមការជាប់ក្អែលវៀតណាម ហើយព្យាយាមបំភ្លៃពត៍មានដូចជាលទ្ធផលក្រោយកិច្ចប្រជុំជាមួយអុឺរ៉ុបកាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨នេះ ជាការគួរអោយចង់សើច នៅពេលដែលអុឺរ៉ុបប្រាប់អោយស្តារស្ថានការណ៍ឡើងវិញដោយការដោះលែងលោកកឹម-សុខា អ្នកទោសនយោបាយទាំងអស់ និងអោយមានវត្តមានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចូលរួមបោះឆ្នោត តែក្រសួងការបរទេសបែរនិយាយថាអុឺរ៉ុបសហការណ៍ល្អជាមួយកម្ពុជានិងចូលរួមគាំទ្រការបោះឆ្នោតខាងមុខនេះ។

ជាសរុប លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីនិងគណបក្សរបស់គាត់បានត្រឹមបំភ្លៃពត៍មានមិនពិតដើម្បីប្រជាភិថុតិប្រជាជនកម្ពុជា យុវជនកម្ពុជនកម្ពុជាមួយចំនួន និងក្រុមមានផលប្រយោជន៍(PIGs)របស់គាត់តែប៉ុណ្ណោះ តែមិនអាចបិទបាំងអ្នកបោះឆ្នោតដែលចង់អោយមានការផ្លាស់ប្តូរនិងសហគមន៍អន្តរជាតិបានទេ។

In this era, Ministry of Foreign Affairs is very essential agent to prevent all actions of their government. In the same time, one of the mechanisms for opposition party that has been dissolved by the Cambodia’s People Party must use the international mechanisms effectively. Therefore, how could the opposition implement?

United Nations Human Rights Council Geneva, 26 February – 23 March 2018 EU Statement – Item 4: Human Rights situation that require the Council’s attention

Mr. President,

I have the honour to speak on behalf of the European Union.

The Candidate Countries, the former Yugoslav Republic of Macedonia[*], Montenegro* and Albania*, and the EFTA country Liechtenstein, member of the European Economic Area, align themselves with this statement.

As we celebrate the 70^th anniversary of the Universal Declaration of Human Rights this year, the European Union reiterates its strong commitment to the promotion and protection of human rights, emphasizing the role of the HRC as an important early warning tool, and welcomes this opportunity to discuss human rights situations that require the Council’s attention. With regard to the situation in DPRK, Iran, Myanmar/Burma, Eritrea, Syria, Burundi and South Sudan we would like to refer to our statements during the respective interactive dialogues.

The EU remains deeply concerned about the continuing deterioration of the political and human rights situation in Cambodia and the escalating repression of the opposition, civil society and the media. The EU reiterates its call for the immediate release of opposition leader Kem Sokha. The enforced dissolution of the main opposition party (CNRP) is a significant step away from the path of pluralism and democracy enshrined in Cambodia’s constitution. The EU reiterates that an electoral process from which the main opposition party has been arbitrarily excluded is not legitimate. The EU reiterates its call for the swift reversal of the dissolution of the CNRP and for the reinstatement of all CNRP members of parliament and CNRP local counsellors. The EU also expects the government to allow civil society organisations to fulfil their legitimate role.

While acknowledging the progress made on a number of areas of social and economic rights in China, the EU is concerned about detentions and trials of human rights defenders and lawyers Wang Quanzhang, Li Yuhan, Huang Qi, Yu Wensheng, Wu Gan and Tashi Wangchuk. The EU urges China to release all detained human rights defenders and to thoroughly investigate reported cases of mistreatment and torture while in detention. The EU is also concerned about the continued detention of the Swedish citizen Gui Minhai. The EU demands that he be allowed to meet Swedish diplomatic and medical staff and that he be released. The EU calls upon China to respect the rights of freedom of expression offline and online, and of religion, as well as cultural diversity, not least in Tibet and Xinjiang.

The EU remains deeply concerned about the high number of killings associated with the campaign against illegal drugs in the Philippines. The EU emphasizes the importance of carrying out the campaign with a focus on public health and in full compliance with due process, national law and international human rights law. It is imperative to conduct prompt, effective, impartial and transparent investigations of all cases of death leading to prosecution in all cases of unlawful killing.

On Venezuela, the EU is seriously concerned about the continued weakening of and non-respect for democratic institutions, the repression of political opponents and the obstacles to the opposition’s equal participation in elections. The adoption by the constituent assembly (not recognized by the EU and other international partners) of the “Law against Hatred” risks further restricting the freedom of expression and opinion. The EU is also concerned about persistent arbitrary detentions, reports of extrajudicial killings and widespread violations of the rights to food and to healthcare. The EU calls on the Venezuelan government to uphold people’s fundamental rights and freedoms, to facilitate external assistance to meet the pressing needs of the population, to release political prisoners, to respect democratic institutions and to ensure that elections are constitutional, transparent, credible and inclusive.

The EU recognizes Egypt’s efforts to combat terrorism and recalls the need to tackle it in full respect of international human rights standards and fundamental freedoms. The EU continues to call on Egypt to respect rights to freedom of opinion and expression offline and online, including for journalists and bloggers, and of freedom of assembly and association and to stop applying disproportionate legislation limiting them and unduly restricting space for civil society organisations. The EU calls on Egypt to continue their efforts to shed light on the circumstances of the death of the Italian citizen Giulio Regeni and the French citizen Eric Lang and bring about justice. The EU is concerned about the recent increase in death sentences and executions in Egypt and calls on Egypt to suspend the issuance and implementation of the death penalty.

Continue reading →

ពិតឬក្លែងក្លាយ ករណីបាញ់រាស្រ្តនៅក្រចេះគឺរដ្ឋាភិបាលត្រូវទទួលខុសត្រូវ

Posted on March 10, 2018 by Cambodian

Posted in Culture, Economics, Education, Environment, Internet, Leadership, Politics, Researches, Social

ឃុំ២ឆ្នូ ខេត្តក្រចេះ ជាឃុំមានឈ្មោះនៅទីតាំងជាក់ស្តែងនៃការជឿថាជាទីកំណើតគណបក្សប្រជាជនគឺកើតនៅថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៥០ នៅពេលគណបក្សមួយនេះរមែងរំលឹកកំណើតរបស់ខ្លួននៅថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៥១ ជំនួសវិញ។ ការផ្ទុះឡើងនៃការតវ៉ាបញ្ហាដីធ្លីកាលពីថ្ងៃទី៨ ខែមីនាម្សិលមិញនេះ ធ្វើអោយយើងនឹកដល់ការផ្ទុះហឹង្សារវាងកងកំឡាំងប្រដាប់អាវុធនិងប្រជាជនកាលពីឆ្នាំ២០១២ដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន-សែន បញ្ជាអោយប្រើរហូតដល់យន្តហោះចំបាំងបាញ់ទៅលើប្រជាពលរដ្ឋដោយចោទថាជាអ្នកធ្វើរដ្ឋអបគម។

រឿងរ៉ាវលើកនេះ កើតឡើងក្នុងកំឡុងកម្ពុជាគ្មានពត៍មានឯករាជ្យ តែវីដេអូដែលចែកចាយក្នុងបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គម និងការផ្តល់បទសម្ភាសន៍ដោយប្រជាជននៅក្នុងទីកើតហេតុ មានការផ្ទុយគ្នាពីអាជ្ញាធរនិងពត៍មានលើកជើងរបស់រដ្ឋមានដូចជាFreshnewsជាដើម។

បើតាមពត៍មាន Phnom Penh Post គឺមានការអៈអាងជាដំបូងថាមានមនុស្សស្លាប់ដោយទទួលស្គាល់ពីមេឃុំ២ឆ្នូថាមានមនុស្សស្លាប់មែន។ ប៉ុន្តែតាមការតាមសម្ភាសន៍របស់អ្នកសារពត៍មានFreshnewsទាំងស្ត្រីរងគ្រោះទាំងមេឃុំបដិសេធន៍នូវសំដីដើមរបស់ខ្លួន។ បើតាមសំដីអ្នកសារពត៍មាន គាត់ថាគាត់គឺពិតនិងឯករាជ្យ ហើយពត៍មានភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍និងអាសុីសេរីគឺមិនពិតនិងមិនឯករាជ្យ ជាពត៍មានបំពុលសង្គម…ចំងល់គឺយុវជនម្នាក់នេះកំពុងនិយាយរឿងដែលខ្លួនឯងមិនបានឆ្លុះកញ្ចក់មើលខ្លួនឯងឡើយ។

យុវជនហ្វេសប៊ុកដួង តារា(Duong Dara)

យុវជនម្នាក់នេះជាអ្នកកាន់កាប់និងមើលការខុសត្រូវផេចរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន-សែន។ ដើម្បីបន្ថែមប្រជាប្រីយភាព គេបានខិតខំគ្រប់បែបយ៉ាងមានដូចជា អោយមន្ត្រីរាជការសុីវិលគ្រប់ជាន់ថ្នាក់បង្កើតគណនេយ្យហ្វេសប៊ុកផ្ទាល់ខ្លួនដើម្បីចុចឡាច់និងឈៀផេចសម្តេច ដាក់លុយឃោសនាអោយហ្វេសប៊ុករាប់សិបមុឺនដុល្លា និងតាមប្រមាញ់ទិញឡាច់ពីclick farmsផ្សេងៗជាច្រើន។ សព្វថ្ងៃ ផេចរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានអ្នកឡាច់ច្រើនជាងចំនួនប្រជាជនខ្មែរដែលមានគណនេយ្យហ្វេសប៊ុកទៅទៀតគឺជាង៩លាន៦សែនឡាច់ ដោយស្ថិតិអ្នកប្រើអិនតើនិតនៅកម្ពុជាមានប្រមាណជាង៤លាននាក់ប៉ុណ្ណោះ។ យើងដឹងទាំងអស់គ្នាច្បាស់ណាស់ថាហ្វេសប៊ុកជាអ្នករកសុី អោយតែអោយលុយគេ អ្នកគ្រប់គ្រងឡាច់អាចដាក់តួលេខអោយសម្តេចប៉ុន្មានក៏បានដែរ តែដែលយុវជនដួងតារាធ្វើអោយសម្តេចស្រក់ទឹកភ្នែកពេលក្រោយគឺលុយដែលសម្តេចយកមកប្រើមានប្រភពពីណា? ហើយឡាច់ទាំងនោះជានរណាខ្លះ ពីព្រោះហ្វេសប៊ុកនឹងលាតត្រដាងក្នុងពេលខាងមុខដ៏ឆាប់នេះ។

យុវជនហ្វ្រេសនីវលឹម-ជាវុត្ថា(Lim Cheavutha)

យុវជនម្នាក់នេះគឺជាអ្នកបង្កើតនិងជាប្រធានគ្រប់គ្រងកាសែតអនឡាញហ្វ្រេសនីវដែលគេស្គាល់ថាជាសារនាំពាក្យនិងវេទិកាផ្តាច់មុខរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន-សែន។ អ្នកសារពត៍មានហ្វ្រេសនីវមានតែផ្សាយលើកជើងសម្តេចនិងដៀមដាមអោយក្រុមជំទាស់។ តែអ្វីដែលគួរកត់សម្គាល់គឺក្រុមអ្នកសារពត៍មានលំអៀងឥតខ្ចោះនេះមិនមែនបម្រើតែសម្តេចទេ គឺបម្រើក្រុមដែលធ្វើអោយសម្តេចអស់លក្ខណ៍ទៅថ្ងៃក្រោយដូចគ្នា។ ជាក់ស្តែង ករណីការបាញ់រៈទៅលើក្រុមអ្នកតវ៉ាដីធ្លីជាង២០០នាក់នៅខេត្តក្រចេះកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ហ្វ្រេសនីវបានព្យាយាមនិយាយថាគ្មានអ្នកស្លាប់ទេ មានតែរបួសតែពីរនាក់តាមការអៈអាងរបស់អភិបាលខេត្តក៏ដូចជាអាជ្ញាធរ តែធាតុពិតបើតាមទ្រឹស្តីការផ្សំគំនិតគ្នា(conspiracy) ខ្មាន់កាំភ្លើងអាចជាមនុស្សដែលប្រឆាំងសម្តេចប្រាថ្នាចង់អោយប្រជាប្រីយភាពសម្តេចធ្លាក់ចុះក៏ថាបាន ឬក៏អាចជាអ្នកបង្កចលាចលឡើងក្នុងគោលបំណងដើម្បីគ្រប់គ្រងអ្វីមួយ។

ជាតថភាពជាក់ស្តែង លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីមិនដែលមានចិត្តស្ងប់សុខសម្រាប់សុវត្ថិភាពខ្លួនឯងឡើយ តាមរយៈការបង្កើនកំឡាំងអង្គភាពអង្គរក្សផ្ទាល់ខ្លួន ការផ្ទេរសិទ្ធិទៅអោយកូននូវតំណែងសំខាន់ៗក្នុងការការពារសុវត្ថិភាពនិងសន្តិសុខផ្ទាល់ខ្លួនជាដើម។ អ្នកប្រាជ្ញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយជាច្រើនបានសរសេរថាអំណាចផ្តាច់ការដែលគ្មានច្បាប់ទំលាប់រមែងបញ្ចប់សេចក្តីដោយការវាយប្រហារគ្នាឯងដែលកើតអំពីការមិនទុកចិត្តគ្នាឯង កើនខ្លាំងឡើងៗជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ បើមានមនុស្សស្លាប់មែន រដ្ឋាភិបាលក៏ដូចជាអាជ្ញាធរមិនអាចដំរីស្លាប់យកចង្អេរមកបាំងបានទេ។

យុវជនខ្មែរត្រូវបានគេបំពាក់បំប៉ននិងយកមកប្រើអោយអស់សាច់(spoil and exploit)

អ្វីគ្រប់យ៉ាងចាប់ផ្តើមពីបបូរមាត់របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីក្នុងការប្រើភាសាហឹង្សានិងជេរប្រទេច។ ទាំងទូរទស្សន៍ ទាំងការផ្សាយផ្ទាល់ក្នុងបណ្តាញសង្គម មិនដែលឃើញមានការកាត់សំលេងភាសាអសុរសម្តងណាឡើយ(censor)។ យុវជនពីរនាក់ដែលលើកឡើងខាងលើគឺជានិមិត្តរូបបញ្ជាក់អំពីភាពមិនដឹងអ្វី(innocent)របស់ពួកគេ។ ប្រព័ន្ធសង្គម(social foundation) របបសង្គម(social regime) អំណាចនិយម(power and entitlement) និងសម្ភារៈនិយម(materialism) ជាដើម បានលើកទឹកចិត្តអោយពួកគេចេះធ្វើការដើម្បីគោរពតាម ផ្គាប់ផ្គុន និងសហការជាមួយចៅហ្វាយនាយ(obey, submit, cooperate or OSC) ដើម្បីបានមកវិញនូវលាភសក្ការៈ(benefits) ជាជាងប្រកាន់ខ្ជាប់ក្នុងក្រមសីលធម៍(ethical conduct) និងបើកចិត្តទូលាយ(open minded) ដោយមើលឃើញអ្នកភូមិផងរបងជាមួយក៏ដូចជាជនរួមជាតិជាឈាមតែមួយដែលមិនគួរកុហកបោកប្រាស់(deceive) ធ្វើវិទ្ធង្សនា(manipulate) កិបកេង(take advantage) ងប់ងុលជ្រុលនិយម(radical) មិនមានចិត្តមេត្តាករុណា(loving-kindness) ដល់អ្នកទន់ខ្សោយ(the under privileged) និងអត្តទត្ថភាព(selfish) ជាដើម។

ជាលទ្ធផលចុងក្រោយ យុវជនបរិសុទ្ធិ(innocent)បានតែការពារនូវពត៍មានដែលថាគ្មានអ្នកស្លាប់ ហើយអាជ្ញាធរគ្មានកំហុសទោះជាលឺស្នូរកាំភ្លើងច្រើនគ្រាប់យ៉ាងណាក៏ដោយ។ តាមទិដ្ឋភាពសង្គមក៏ដូចជាទិដ្ឋភាពច្បាប់ មន្ត្រីរាជការប៉ូលីទាហានមិនអាចយកកំភ្លើងមកគំរាមកំហែងប្រជាជនស្លូតត្រង់បានទេ។ ការផ្ទុះអាវុធនៅចំពោះមុខប្រជាជនគឺជាការខុសច្បាប់ទាហានធ្ងន់ធ្ងរដែលមេក្រុមឬមេកងពលត្រូវហៅបុគ្គលនោះមកដាក់ទោសទណ្ឌនិងឡើងដល់កំរិតដកចេញពីអង្គភាពតែម្តងបើទាហាននិងមេទាហាននោះមានវិន័យត្រឹមត្រូវ។ ម្យ៉ាងទៀត អ្នកខ្លះនៅជាប់កំអែលបៀតបៀនអ្នកទន់ខ្សោយ អ្នកក្រីក្រ និងអ្នកទន់ទាប (the under privileged) ដោយគេដាក់កំហុសទៅលើអ្នកតវ៉ារឿងដីធ្លីហើយកាន់ជើងអ្នកមានអំណាច។ ពួកគេគឺពិតជាមិនមែនជាមនុស្សចេះការពារអ្នកទន់ខ្សោយទេ(the underdogs) ទោះជួនកាលពួកគេក៏ជាមនុស្សទន់ខ្សោយដែលនោះ។ តែពួកគេទៅការពារអ្នកមានអំណាចដែលដេកសុីប្រាក់ខែរាស្ត្រទាំងនោះទៅវិញ។ នេះបានចំជាអ្នកគាំទ្រចាប់ចោរឆក់តាមចិញ្ចើមថ្នល់ តែបដិសេធន៍ចៅអង្គុយលើកៅអីក្នុងម៉ាសុីនត្រជាក់ទៅវិញ! ពួកគេគួរមើលរឿង Robin Hood ទុកគ្រាន់ជាមេរៀន។

ក្រុមអ្នកច្បាប់អៈអាងថាប៉ូលីសទាហានមិនអាចយកកាំភ្លើងមកប្រើប្រាស់បង្ក្រាបបាតុករបានទេ ដូចគ្នាដែរប្រជាជនរងគ្រោះនៅតែអៈអាងថាមានអ្នកស្លាប់ជាច្រើននាក់ដដែល

អ្នកសារពត៍មានហ្រ្វេសនីវដែលទៅចុះដល់កន្លែងនិងសម្ភាសន៍ផ្ទាល់ហាក់គ្រាន់តែចង់បិទបាំងពត៍មានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សតែប៉ុណ្ណោះ

បើអ្នកមិនអាចធ្វើបានដូច Robin Hood ទេ អ្នកក៏គ្រាន់តែដាក់ខ្លួនជាអ្នកឈឺឆ្អាលដល់អ្នកទន់ខ្សោយផង